Nesne Tabanlı Programlama

Değişkenler, Veri Tipleri ve Operatörler

Emre Can Yılmaz
[email protected]

Ondokuz Mayıs Üniversitesi

2024

Değişkenler

  • Verileri depolamak için kullanılır.
  • Tanımlama: degisken_adi = deger
  • Örnek
isim = "Ali"
yas = 25
boy = 1.75
ogrenci_mi = True

Değişken İsimlendirme Kuralları

  • Harf, rakam ve alt çizgi (_) karakterlerinden oluşabilir.
  • Bir rakamla başlayamaz.
  • Büyük/küçük harf duyarlıdır (isim ile Isim farklı değişkenlerdir).
  • Python’da rezerve edilmiş kelimeler (keywords) değişken ismi olarak kullanılamaz (örneğin, if, else, for, while, print, True, False, def, class, vb.).

Anlamlı İsimler Ver

Anlamlı ve açıklayıcı isimler kullanın (örneğin, x yerine age kullanmak daha iyidir).

Veri Tipleri

  • String (Metin): metin = "Merhaba"
  • Integer (Tam Sayı): sayi = 10
  • Float (Ondalıklı Sayı): ondalikli_sayi = 3.14
  • Boolean (Doğru/Yanlış): dogru = True
isim = "Ali"       # String
yas = 30          # Integer
fiyat = 99.99     # Float
aktif_mi = True   # Boolean

Operatörler

  • Aritmetik Operatörler: +, -, *, /, %, **, //
  • Karşılaştırma Operatörleri: ==, !=, >, <, >=, <=
  • Mantıksal Operatörler: and, or, not

Operatörler

Aritmetik Operatörler

sayi1 = 10
sayi2 = 3

toplam = sayi1 + sayi2      # 13
fark = sayi1 - sayi2       # 7
carpim = sayi1 * sayi2     # 30
bolum = sayi1 / sayi2      # 3.333...
mod = sayi1 % sayi2        # 1
us = sayi1 ** sayi2       # 1000

Karşılaştırma Operatörleri

esit = sayi1 == sayi2         # False
esit_degil = sayi1 != sayi2     # True
buyuk = sayi1 > sayi2          # True
kucuk = sayi1 < sayi2          # False
buyuk_esit = sayi1 >= sayi2    # True
kucuk_esit = sayi1 <= sayi2    # False

Mantıksal Operatörler

dogru = True
yanlis = False

ve = dogru and yanlis     # False
veya = dogru or yanlis    # True
degil_dogru = not dogru   # False

Type Casting (Tip Dönüşümü)

  • Bir veri tipini başka bir veri tipine dönüştürme işlemidir.

  • Kullanıcıdan alınan girdiyi int’e dönüştürmek gerekebilir.

  • Örnekler:

yas = "25"  # yas değişkeni string tipinde

print(yas + 5) # TypeError: can only concatenate str (not "int") to str

yas_int = int(yas)  # yas değişkenini integer tipine dönüştürdük
print(yas_int + 5)  # Çıktı: 30

fiyat = 99.99 # fiyat değişkeni float tipinde
fiyat_str = str(fiyat) # fiyat değişkenini string tipine dönüştürdük
print("Ürün fiyatı: " + fiyat_str) # Çıktı: Ürün fiyatı: 99.99

type() Fonksiyonu ile Veri Tipini Öğrenme

isim = "Ahmet"
yas = 30
boy = 1.85
ogrenci_mi = True

print(type(isim))      # <class 'str'>
print(type(yas))       # <class 'int'>
print(type(boy))       # <class 'float'>
print(type(ogrenci_mi))  # <class 'bool'>

type() Fonksiyonu

type() fonksiyonu, özellikle programlamaya yeni başlayanlar için, değişkenlerin veri tiplerini anlamada ve hata ayıklamada faydalı bir araçtır.

Kullanıcıdan Girdi Alma: input() Fonksiyonu

  • Programlarımızda kullanıcıdan veri almak için input() fonksiyonunu kullanırız.
  • Kullanıcının girdiği değer her zaman bir string olarak döndürülür.
isim = input("Adınızı girin: ")
print("Merhaba", isim + "!")

Sayısal Girdi Alma

Eğer kullanıcıdan sayısal bir girdi almak istiyorsak, input() fonksiyonundan dönen string değerini int() veya float() fonksiyonları ile tip dönüşümü yapmamız gerekir.

yas = int(input("Yaşınızı girin: "))
print("Seneye", yas + 1, "yaşında olacaksınız.")

fiyat = float(input("Ürünün fiyatını girin: "))
print("KDV dahil fiyat:", fiyat * 1.2)

Yorum Satırları (Comments)

  • Kodun okunabilirliğini artırmak için kullanılır.
  • Python tarafından çalıştırılmaz.
  • # ile başlar. Örnek: # Bu bir yorum satırıdır.
# Bu bir yorum satırıdır.
print("Merhaba Dünya!") # Bu da bir yorum satırıdır.

Çok Satırlı Yorum (Docstring)

  • """ ve """ karakterleri arasına yazılır.
"""
Bu bir çok satırlı yorumdur.
Birden fazla satıra yayılabilir.
Kodun belirli bölümlerini geçici olarak devre dışı bırakmak veya
fonksiyonlar ve sınıflar için detaylı açıklamalar yazmak için kullanışlıdır.
"""
print("Merhaba Dünya!") #  Bu kod çalıştırılır.

"""
Bu kısım geçici olarak devre dışı bırakıldı.
print("Bu satır çalıştırılmaz.")
print("Bu satır da çalıştırılmaz.")
"""
print("Program devam ediyor...") # Bu kod çalıştırılır.

Alıştırmalar

print("10" + "5") kodunun çıktısı ne olur?

  1. 15
  2. “15”
  3. “105”
  4. 105
  5. Hata verir

x = 10 ve y = 3 olduğunda, x // y işleminin sonucu nedir?

  1. 1
  2. 3
  3. 3.0
  4. 3.3333
  5. 10

Aşağıdakilerden hangisi Python’da geçerli bir değişken ismidir?

  1. 1sayi
  2. sayi-1
  3. _sayi1
  4. +sayi1
  5. True

sayi = "int(30)" ataması sonrası print(type(sayi)) ifadesi ekrana ne yazdırır?

  1. <class ‘int’>
  2. <class ‘str’>
  3. <class ‘float’>
  4. 30
  5. ‘str’

Özet

Bu derste, Python’da değişkenler, veri tipleri, operatörler ve tip dönüşümü gibi temel programlama kavramlarını ele aldık.

Gelecek Hafta

  • Kontrol akışı ve karar yapıları (if-elif-else)
  • Döngüler (for ve while döngüleri)
  • Döngü kontrol ifadeleri (break ve continue)
  • İç içe döngüler
  • Match-case yapısı
  • for-else